An Giang, một vùng đất thơ mộng tại miền Tây Nam Việt Nam, tự hào là nơi chứa đựng những kho báu vô giá về di sản văn hóa. Từ thành phố Châu Đốc đầy sắc màu văn hóa, đến những lễ hội tuyệt đẹp của người Khmer, An Giang là một bảo tàng sống động của những câu chuyện và truyền thống độc đáo. Hãy cùng chúng tôi khám phá vẻ đẹp tinh túy của Di Sản Văn Hóa An Giang, một hành trình kỳ diệu qua thời gian và không gian.
Top 5 di sản văn hoá phi vật thể quốc gia ở An Giang |
Di Sản Văn Hóa An Giang: Lễ hội đua bò Bảy Núi Vào ngày 19.1.2016, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã thêm Lễ hội đua bò Bảy Núi vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Lễ hội đua bò Bảy Núi đã trở thành một phần quý giá của di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, đặc biệt là ở tỉnh An Giang. Lễ hội đua bò Bảy Núi là một sự kiện văn hoá thường niên diễn ra trong dịp Lễ Sen Dolta (lễ cúng ông bà) của cộng đồng người Khmer tại vùng Bảy Núi, vào khoảng cuối tháng 8 âm lịch hàng năm. Trong dịp này, người dân trong các làng xã mang đến những đôi bò để tham gia cảm ơn, cúng dường tại các ngôi chùa. Những người chủ bò tổ chức một cuộc thi đua tài, điều khiển những đôi bò để cày ruộng một cách nhanh nhất, nhằm hoàn thành công việc càng sớm càng tốt. Các người chủ tài ba đứng trên giàn bừa khéo léo chỉ đạo việc chạy bò trên mặt ruộng nước, tạo ra những mảng nước lộng lẫy dưới ánh nắng mặt trời, trong tiếng hò reo và cổ vũ đông đảo của người dân. Cuối buổi, một số giám khảo tinh thông chọn ra các đôi bò tài năng, nhanh nhẹn, và có sự hiệp nhất tốt với người chủ bò, để trao giải thưởng. Sự hấp dẫn và độc đáo của lễ hội này đã khiến nó trở thành một sự kiện lớn, thu hút du khách từ khắp nơi đến tham quan và trải nghiệm vẻ đẹp văn hóa độc đáo của An Giang. |
Kinh lá buôngVào ngày 23.1.2017, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công nhận Kinh lá buông, một di sản văn hóa phi vật thể của người Khmer vùng Bảy Núi, và đưa nó vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Kinh lá buông là một loại tài liệu quý giá, được ghi chép về triết lý sống, nhân sinh quan theo tinh thần Phật giáo. Nó bao gồm thơ ca, sử thi, và giáo lý của đức Phật dạy người con người làm điều lành. Nhiều phần trong Kinh lá buông được thực hiện bởi các nhà sư trong các chùa Nam tông, vì vậy nó còn được gọi là “kinh lá buông.” Theo các nguồn sử liệu đáng tin cậy, Kinh lá vùng Bảy Núi có lẽ đã xuất hiện từ khoảng thế kỷ XIX. Quá trình chế tác Kinh lá buông đòi hỏi sự công phu từ việc chọn lá nguyên liệu cho đến quá trình khắc chữ lên lá. Điều đặc biệt là Kinh lá buông có độ bền cao, không mục, không bị mối mọt, vì vậy dù trải qua nhiều năm tháng, nó vẫn giữ nguyên vẹn. Kinh lá buông không chỉ là một tài liệu quý giá để nghiên cứu về quá khứ, mà còn là một hiện vật linh thiêng trong đời sống của cộng đồng người Khmer vùng Bảy Núi, luôn được tam bảo và coi trọng. Vì thế, Kinh lá buông chỉ được mở ra và trình bày thuyết pháp trong những dịp quan trọng như lễ Phật Đản, lễ dâng bông, lễ dâng y cà sa, để tôn vinh giá trị văn hóa và tôn thờ đạo Phật của họ. |
Lễ hội Vía Bà Chúa xứ Núi Sam Vào ngày 19.12.2014, Lễ hội Vía Bà Chúa xứ Núi Sam đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chính thức ghi nhận và thêm vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Lễ hội này diễn ra từ ngày 22 đến 27.4 (âm lịch) tại Miếu Bà Chúa xứ Núi Sam và bao gồm một loạt các sự kiện lễ theo nghi thức truyền thống. Trong đó có Lễ phục hiện rước tượng Bà từ đỉnh Núi Sam xuống miếu thờ, lễ Tắm bà, lễ Thỉnh sắc thần ông Thoại Ngọc Hầu và hai vị phu nhân, lễ Túc yết, Xây chầu, và nhiều nghi lễ khác. Tuy ban đầu chỉ là một sự kiện lễ hội thông thường, nhưng với niềm tin và tình cảm của người dân, Lễ hội Vía Bà Chúa xứ Núi Sam đã trở thành một ngày hội quan trọng. Mỗi năm, nó thu hút hàng triệu du khách từ trong và ngoài nước đến tham gia hành hương và chiêm bái. Năm 2018, Khu du lịch Núi Sam, với cảnh quan thiên nhiên độc đáo và quần thể di tích lịch sử văn hóa như Miếu Bà Chúa xứ Núi Sam, chùa Tây An, lăng Thoại Ngọc Hầu và chùa Hang, đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là khu du lịch quốc gia. Năm 2001, Lễ hội Vía Bà Chúa xứ Núi Sam đã được Bộ Văn hóa – Thông tin công nhận là một lễ hội cấp quốc gia. Từ đó, ngoài các nghi lễ truyền thống, lễ hội còn được tổ chức sôi nổi với các chương trình sân khấu, Tuần lễ văn hóa – thể thao, trò chơi dân gian, và trình diễn văn nghệ dân tộc để phục vụ cả nhân dân và du khách. |
Lễ hội kỳ yên Đình thần Thoại Ngọc HầuVào ngày 16.10.2020, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công nhận Lễ hội Kỳ Yên tại đình thần Thoại Ngọc Hầu, thuộc huyện Thoại Sơn, và thêm nó vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Lễ hội này diễn ra từ Mùng 10 đến 12 tháng 03 âm lịch hàng năm, với mục tiêu tưởng nhớ danh thần Thoại Ngọc Hầu (1761 – 1829). Thoại Ngọc Hầu là một vị tướng xuất sắc, có nhiều đóng góp quan trọng trong việc mở rộng và bảo vệ lãnh thổ Tây Nam của đất nước, và ông cũng góp phần truyền bá nghệ thuật hát tuồng đến vùng đất mới của Tổ quốc. Nhằm tôn vinh công lao của Thoại Ngọc Hầu, người dân Thoại Sơn đã thành lập đình thờ ông. Tuy nhiên, khác biệt so với các đình khác ở miền Nam, ở đây lễ kỳ yên được tổ chức hàng năm, không phải ba năm một lần. Mỗi kỳ yên, lễ hội này đều có các màn biểu diễn hát bội. Lễ kỳ yên tại đình thần Thoại Ngọc Hầu không bao gồm nghi thức rước sắc thần, vì sắc thần được thờ tại chính đình thần. Bên cạnh những hoạt động mang đậm bản sắc truyền thống của lễ hội đình làng Nam Bộ như Túc yết, xây chầu, và đại bội, Lễ hội còn mang trong mình tiềm năng phát triển du lịch bền vững tại địa phương. Do đó, nó thu hút sự quan tâm của đông đảo người dân từ trong và ngoài tỉnh đến tham dự và chiêm bái. |
“Nghi lễ vòng đời của người Chăm Islam” ở An Giang Vào ngày 02.02.2023, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ghi nhận “Nghi lễ vòng đời của người Chăm Islam” tại tỉnh An Giang và thêm nó vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Người Chăm Islam tập trung sinh sống tại thị xã Tân Châu và huyện An Phú của tỉnh An Giang. Đạo Islam đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống hàng ngày của họ, điều này đã định hình những giá trị văn hóa độc đáo trong các khía cạnh của cuộc sống, bao gồm tập quán sinh hoạt, tín ngưỡng và trang phục. Đặc biệt, nghi lễ vòng đời của họ là một phần quan trọng của di sản văn hóa phi vật thể độc đáo. Nghi lễ vòng đời của người Chăm Islam ở An Giang bao gồm ba giai đoạn chính: Giai đoạn sinh (bao gồm cắt rốn, cắt tóc, đặt tên…), giai đoạn trưởng thành (bao gồm việc Khotanh, Ga sâm, cưới xin…) và giai đoạn tử (tẩn liệm, an táng…). |
Tổng kếtDi sản văn hóa An Giang là một kho báu vô giá của Việt Nam. Với sự kết hợp độc đáo giữa văn hóa dân tộc Khmer, Kinh, và các dân tộc thiểu số khác, An Giang đã tạo nên một bức tranh đa dạng và phong phú về di sản văn hóa. Các đền, chùa, lễ hội, nghệ thuật truyền thống, và cách sống của người dân An Giang đã góp phần quan trọng vào sự đa dạng và phong phú của văn hóa Việt Nam. Bảo vệ và phát triển di sản văn hóa này là nhiệm vụ quan trọng để thế hệ sau có thể hiểu và trân trọng giá trị văn hóa độc đáo của An Giang. |
